تعریف حسابداری از استهلاک

سرشکن کردن وتخصیص دادن بهای تمام شده دارایی ثابت را به

طریقی معقول و منظم به دوره های استفاده از ان استهلاک می گویند.

بهای تمام شده معمولا به طول مدت استفاده از دارایی,ثابت میماند بطوری

که در پایان عمر مفید دارایی مجموع اقلام استهلاک دوره های استفاده

از ان برابر میشود با بهای اولیه منهای ارزشی که برای دارایی اسقاط در نظر گرفته شده است.

حسابداری استهلاک چیست؟

با توجه به نکات فوق حسابداری استهلاک به روشی گفته میشود که بر اساس ان

بهای تمام شده دارایی ثابت منهای ارزش اسقاط ان بر مدتی که عمر مفید ان

براورد میشود به طریقی معقول و سرشکن میشود. بنابراین استهلاک,

سرشکن کردن بهای تمام شده است نه تعیین ارزش دارایی.

به ندریج که از عمر مفید اقتصادی دارایی کاسته میشود استهلاک ان منظما

به صورت هزینه به عملیات واحد اقتصادی تخصیص میابد.در صورت سود و زیان

استهلاک بر اساس ماهیت و مورد استفاده از مال به یکی از سه عوان هزینه فروش,

هزینه اداری و یا هزینه ساخت کالا ی فروش رفته ارائه میشود.

درواقع استهلاک از دو طریق بر صورت سود و زیان اثر می گذارد:

۱- مستقیما به بدهکار حساب هزینه منظور و سبب افزایش ان میشود

(مانند هزینه استهلاک خودرو هایی که مورد استفاده دایره فروش کالا قرار میگیرند)و

طبعا به شکل هزینه فروش انعکاس پیدا میکنند.

۲-دیگر استهلاک استهلاک ماشین الات کارخانه که به صورت قسمتی از بهای تمام شده

کالا ثبت و فروش کالا به بدهکار حساب بهای تمام شده کالای فروش رفته انتقال میابد.(مانند استهلاک ماشین الات تولیدی)

انواع استهلاک

در حسابداری استهلاک را به دو نوع کلی تقسیم میکنیم:

۱-استهلاک به معنای اعم:

حکایت از تخصیص بهای تمام شده دارایی ها به دوره های مختلف استفاده از انها میکنند.

به این ترتیب,هزینه استهلاک در مقابل درامد هر دوره به حساب منظور میگردد.

استهلاک در این معنا به دو گروه زیر تقسیم میشود:

الف-استهلاک دارایی های مشهود:یعنی دارایی هایی که وجود خارجی دارند  مانند,اموال,ماشین الات و تجهیزات

ب-استهلاک دارایی های نامشهود:که موجودیت مادی ندارند مانند؛سرقفلی,فرانشیز یا حق امتیاز و حق اختراع و…

۲-استهلاک به معنای کاهش منابع طبیعی:

مانند انواع معادن که در نتیجه استخراج از مقدار ذخیره انها کاسته میشود و

در وجه افتراق ان با نوع قبلی در این است که گذشت زمان و کاربرد اموال ,

ماشین الات و تجهیزات از ارزش انها میکاهد درحالی که استهلاک منابع طبیعی

با کاهش مقدار(و نه لزوما کاهش کیفیت)انها همراه است.

روش های استهلاک

محاسبه و تعیین مبلغ هزینه استهلاک برای ثبت در هر دوره مالی به طریق مختلف انجام میشود.

برای این منظور روش هایی ابداع کرده اند که با وجود اینکه بها

تمام شده و عمر مفید مال در هر روش متفاوت از روش دیگر بدست اید.

روش های استهلاک را میتوان به شرح زیر طبقه بندی کرد:

الف-محاسبه بر حسب زمان:

۱- روش خط مستقیم یا اقساط مساوی. از لحاظ هزینه استهلاک این روش را ثابت هزینه هم گفته اند.

ب-محاسبه بر حسب محصول یا روش های مبتنی بر تغییر هزینه هر  دوره که عبارتند از:

۱-روش ساعت کارکرد

۲-روش میزان تولید

پ-روش های مبتنی بر استهلاک بیشتر در سال های اول عمر مال و کاهش تدریجی ان

از نقطه نظر هزینه استهلاک این روش ها از هزینه کاه هم نامیده اند.

به این تعبیر که هرچه پیش میرویم از مبلغی که به حساب هزینه میرود کاسته میشود.

این روش ها عبارتند از:

۱-روش مجموع سنوات

۲-روش مانده نزولی یا استهلاک بر اساس ارزش دفتری در هر دوره مالی

ت-روش هی مبتنی بر محاسبات سرمایه گذاری و سود منتسب به ان که از لحاظ هزینه استهلاک,

این روش ها هزینه افزا گفته اند.به این دلیل که هرچه پیش میرویم

مبلغی که به حساب هزینه استهلاک میرود افزایش میابد.

این روش ها عبارتند از:

۱-قسط السنین

۲-سرمایه گذاری وجوه استهلاک