انواع موسسات مالی

انواع موسسات مالی

سیستم مالی کشورها شامل بازارها و موسسات مالی است. موسسات

مالی در بسیاری از موارد موجد بازار نیز می باشند.

بانک های تجاری

بانک های تجاری از لحاظ مبلغ دارایی های مالی که در اختیار دارند، بزرگترین

نوع موسسات مالی محسوب می شوند. بانک ها منابع اصلی تامین اعتبار

واحدهای تجاری به شمار می آیند آنها معمولا تعداد قابا توجهی از اوراق بهادار

صادر شده توسط دولت یا واحدهای تجاری را به صورت دارایی های خود نگهداری

می کنند و مبالغ متنابهی را برای خرید خانه و یا تامین سایر نیازمندی ها، به

اشخاص وام می دهند.

بانک های تجاری و تخصص در سه نوع سرمایه گذاری شرکت دارند:

الف- وام های بانکی ب – اوراق قرضه دولتی و محلی ج- اوراق بهادار بازار پولی.

حدود ۴۰ درصد از وجوه واسطه های مالی در بانک های تجاری در گردش است.

موسسات قبول اندوخته

در حال حاضر، در امریکا سه نوع موسسه قبول اندوخته وجود دارد که عبارتند از:

شرکت های پس انداز وام، بانک های تعاونی پس انداز و اتحادیه های اعتباری.

این موسسات در یک گروه قرار دارند، زیرا مثل بانک های تجاری، واسطه وجوه بوده

و سپرده پذیر هستند و از طریق قبول سپرده، وجوه خود را جهت افزایش وام دهی

به کار می برند. تفاوت این موسسات با بانک های تجاری این است که این موسسات

قریب ۵۰ سال، یعنی از سال ۱۹۳۵  تا ۱۹۸۰  ، اجازه ایجاد سپرده دیداری و صدور چک

را نداشته و اغلب در زمینه اعطای وام های مصرفی و رهنی فعالیت می کردند. به مرور

زمان و با کاهش محدودیت های اعمال شده از طرف دولت، اکنون این موسسات نیز

مانند بانک ها عمل می کنند و قادر هستند در کنار سپرده های مدت دار سپرده

دیداری را نیز بپذیرند و انواع دارایی ها را در ترکیب دارایی خود نگهدارند. بر اساس آمار

فدرال رزرو، نسبت دارایی های موسسات قبول اندوخته به بانک های تجاری از ۲% در

سال ۱۹۴۵، به ۸% در سال ۱۹۸۸ افزایش یافت. بین انواع موسسات قبول اندوخته،

شرکت های پس انداز و وام در مقایسه با بانک های تعاونی پس انداز و اتحادیه های

اعتباری، از دارایی های بیشتری برخوردارند، به طوری که در نیمه سال ۱۹۸۰ ، دارایی

های شرکت های پس انداز و وام تقریبا پنج برابر دارایی های بانک های تعاونی پس انداز بوده است

الف- شرکت های پس انداز و وام

شرکت های پس انداز و وام که با علامت(S&LS) مشخص می شوند، پس از بانک های

تجاری شناخته شده ترین موسسات مالی هستند. این شرکت ها که در ابتدا متصور

به شرکت های وام و ساختمان بودند. موسسات تعاونی نیز خوانده می شوند؛ به این

معنا که رابطه ای دوستانه با مشتریان خود دارند وفعالیت آنها بر مبنای تحصیل حداکثر

سود نیست. به طور کلی اهداف اولیه این شرکت ها عبارت است از ترغیب مردم به پس

انداز و صرفه جویی در مصرف و خانه دار شدن. در این موسسات ، پس اندازهای کوچک

سپرده گذاران بر روی هم انباشته شده و غالبا به صورت وام برای خرید خانه در اختیار افراد

قرار می گیرد. این وام ها به تدریج از محل درآمد وام گیرندگان بازپرداخت می گردد.بدیهی

است که شرکت های پس انداز و وام ، چون سایر واسطه های مالی، وجوه خود را از طریق

فروش نوعی خدمات مالی به مردم به دست می آورند. خدمات مالی این موسسات به انواع

مختلف سپرده هایی که می پذیرند، منحصر نمی گردد. دفترچه های حساب پس انداز،

گواهینامه سپرده و حساب دستور برداشت قابل انتقال، از جمله خدماتی است که

توسط شرکت های پس انداز و وام در ایالات متحده امریکا به مردم عرضه می شود. در آغاز،

این موسسات به لحاظ قانونی موظف بودند که تنها تا حدودی برداشته شده است و شرکت

های پس انداز و وام بسیار شبیه بانک ها عمل می نمایند، لذا می توان گفت این موسسات

نوعی بانک تخصصی هستند.از لحاظ فنی، این شرکت ها به صورت تعاونی ویا به صورت

شرکت های سهامی فعالیت می کنند که در حالت اول، شرکت به سپرده گذاران تعلق دارد

و در حالت دوم، از آن سهامداران است.

ب- بانک های تعاونی پس انداز

فعالیت های تعاونی پس انداز، تخصص تر از بانک های تجاری است. هدف اولیه انها تشویق

طبقه کارگر به پس انداز و صرفه جویی در مصرف است. در واقع، این موسسات راه حل ساده

و مطمئنی را برای پس انداز کردن به طبقه متوسط مردم رائه می دهند وبنا به تخصصی که دارند،

این پس اندازهای کوچک را در بازار سرمایه به کار می اندازند، به نحوی که حفظ اصل و فرع آن

تضمین شود. بانک های تعاونی پس انداز به چندین نوع سرمایه گذاری مالی مبادرت می ورزند؛

اما فهرست دارایی هایشان ، نشان می دهد که قسمت اعظم دارایی های آنها را رهن ووثیقه

تشکیل می دهد که موید فعالیت گسترده این موسسات در زمینه تهیه و ساخت مسکن  است.

در قسمت بدهی ها، مشاهده می شود که بانک های تعاونی پس انداز، مانند شرکت های

پس انداز و وام، انواع خدمات افتتاح سپرده، از قبیل سپرده های جاری و پس انداز را به مردم

عرضه می نمایند. از این رو، این موسسات از شرکت های پس انداز و وام کاری فنی و مشکل است.

ج – اتحادیه های اعتباری

اتحادیه های اعتباری، یک شرکت تعاونی غیر انتفاعی است که از اعضای خود سپرده

می پذیرد و از این طریق ، وام مصرفی در اختیار انان قرار می دهد. این شرکت ها نیز همانند

شرکت های عام المنفعه مشمول مالیات بردرآمد نیستند. موارد زیر از الزام های تشکیل

یک اتحادیه اعتباری است:

گروهی از مردم با پیوندهای مشترک

موجودی پس انداز اعضاء به عنوان بدهی ها

وام های پرداختی به آنان به عنوان دارایی ها

هر عضو جدید می تواند یه کمک پس اندازهای خود، سهامی از اتحادیه اعتباری خریداری

کند و از امتیاز دریافت وام برخوردار شود. اتحادیه ها به سپرده هایی که از اعضای خود

می گیرند، بهره یا سود سهام پرداخت می کنند. وام های آنها کوچک است و فقط به اعضاء

تعلق می گیرد(این وام ها به مصرف خرید کالاهای مصرفی با داوم مثل اتومبیل می رسد) و

بهره دریافتنی از آنها بسیار کم است. این بهره ها معمولا به صورت کمک های داوطلبانه و یا

سوبسیدهایی به شکل فضای کار، هزینه برق، گرما و… دریافت می شود.

تجربه کشورهای غربی نشان داده است که بانک های تجاری نسبت به پرداخت اعتبار به طبقات

با درآمد پایین رغبت نشان نمی دهند. سایر شرکتهای تامین مالی نیز بهره هایی با نرخ های

بسیار بالا مطالبه می کنند. چنان که ملاحظه می شود؛ اتحادیه های اعتباری خلاء موجود را پر

کرده و سعی می کنند در مقایسه با سایر موسسات، بهرهای با نرخ کمتر از اعضای خود دریافت

کنند.فعالیت این موسسات شباهت زیادی به فعالیت صندوق های قرض الحسنه در کشورهای

اسلامی دارد.

الف- صندوق های تعاونی